Uważaj na swoje piersi!
Dotykaj, obserwuj i badaj regularnie piersi. Kiedy zauważysz coś niepokojącego, nie wpadaj od razu w panikę. Spokojnie porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem. Lepiej dmuchać na zimne, niż żałować, że przegapiłaś guzek, który okazał się zagrożeniem.
11 pytań do onkologa
Muszę robić mammografię? Może wystarczy, że sama będę badać sobie piersi lub poproszę o to ginekologa?
Nie, bo badanie mammograficzne umożliwia wykrycie guza, którego nie jesteśmy jeszcze w stanie wyczuć palcami. Dzięki temu - jeśli guzek okaże się złośliwy - leczenie będzie znacznie prostsze, a szansa na wyzdrowienie niemal stuprocentowa. Niemniej jednak nie można zapominać o samokontroli. Każda kobieta powinna się badać raz w miesiącu, między 6 a 9 dniem cyklu, od 20 r. życia.
Czy każdy guz, który wyczuję w piersi, jest nowotworem?
Nie. Tak naprawdę rak jest stosunkowo rzadką chorobą piersi. Większość stanowią niegroźne zmiany - torbiele, gruczolaki, tłuszczaki, włókniaki lub skupienia tkanki, czyli tzw. mastopatia. Tych łagodnych guzków nie trzeba się bać.
Czy nasz sprzęt do badań piersi jest sprawny i nowoczesny?
Udając się na badanie, trzeba wybierać te gabinety, które mają świetny sprzęt i dobry personel. Technik jest tym lepszy, im więcej zrobił mammografii. Jeśli chodzi o sprzęt - aparaty wyprodukowane przed 1996 r., jeśli nie mają atestu Instytutu Onkologii, nie powinny być stosowane. Przy badaniu usg. warto spytać, czy pracownia posiada Certyfikat Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego.
Czy leczenie wiąże się z usunięciem piersi?
Nie zawsze. Od dłuższego czasu są stosowane tzw. operacje oszczędzające pierś, czyli usuwa się tylko guzek wraz z otaczającymi go tkankami. Taka operacja daje taką samą szansę na wyleczenie, jak usunięcie całej piersi. Jednak z reguły leczenie należy uzupełnić napromieniowaniem, a czasami chemioterapią. Pierś usuwa się, gdy są zaatakowane węzły chłonne.
Moje piersi są niekiedy obrzmiałe i bolą. Czy to może być rak?
Zwykle potwierdza się pewna reguła, że to, co boli - całe piersi lub jakiś guzek - nie jest rakiem. Nowotwór piersi w początkowych fazach, nawet kiedy guzek ma kilka centymetrów, nie boli.
Czy soja chroni przed nowotworami?
Preparaty sojowe mogą mieć znaczenie ochronne. Soja zawiera bowiem fitoestrogeny, hormony roślinne, które korzystnie wpływają na gospodarkę estrogenową w organizmie. Rakowi piersi zapobiega również jedzenie dużych ilości ryb obfitujących w kwasy tłuszczowe omega-3. Natomiast dieta, w której jest dużo tłuszczu zwierzęcego, mało warzyw i owoców, sprzyja rakowi piersi.
Moja mama miała raka piersi, czy to oznacza, że ja też zachoruję?
Nie. Tylko 15 proc. nowotworów jest uwarunkowanych genetycznie. Córka wcale nie musi odziedziczyć po matce skłonności do tej choroby. Panie, które zrobiły sobie badania genetyczne i wyszło im, że nie są obciążone dziedzicznie rakiem piersi, nie powinny jednak tracić czujności. Skoro większość nowotworów nie jest wywołana cechami dziedzicznymi, badania kontrolne nadal są niezbędne.
Implanty piersi zwiększają ryzyko raka?
Według mojej opinii nie ma takiego ryzyka. Ale mając implanty, nie można zrezygnować z regularnej kontroli, zwłaszcza mammografii.
Z piersi cieknie mi płyn. Czy to coś groźnego?
Wyciek płynu z brodawki po okresie karmienia jest objawem nieprawidłowym. Może świadczyć o podwyższonym poziomie prolaktyny, hormonu produkowanego przez przysadkę mózgową. Jeśli w płynie pojawia się krew, może to oznaczać tworzenie się niezłośliwego brodawczaka lub niekiedy raka.
Co wybrać - usg. czy mammografię?
Usg. zaleca się młodym kobietom, bo ich piersi mają więcej tkanki gruczołowej. Jednak najważniejsza jest mammografia. Wykrywa raka mniejszego niż 5 mm, a nawet jego zalążek w postaci tzw. zaciągnięcia tkanek i charakterystycznych dla nowotworu mikrozwapnień.
Bądź czujna! W tym roku 12 tys. kobiet usłyszy diagnozę - rak piersi. Liczba zachorowań rośnie o 5 proc. rocznie. Sukces leczenia zależy od stadium choroby. Dlatego ważne są regularne badania.
Mammografia - między 35 a 40 r. życia kobieta powinna wykonać pierwszą mammografię. Kolejną między 40 a 50 r. życia. Od 50 do 69 r. życia raz na rok.
Usg. - co 2 lata powinny je robić (niezależnie od mammografii) wszystkie kobiety, które ukończyły 28 rok życia.
