Forum

10/11/2008, 23:00

Profilaktyka

Mr A Przyczyna Shrewsbury 12/11/2008
Consultant General and Breast Surgeon
Royal Shrewsbury Hospital
Mytton Oak Road
Shrewsbury SY3 8XQ
Telephone: 00441743 261189
e-mail: andrzejprzyczyna@sath.nhs.uk


List otwarty do Ministra Zdrowia

Szanowna Pani

Jestem chirurgiem wykształconym w Polsce. Po 13 latach pracy w naszym kraju, w roku 2004 - po wstąpieniu Polski do UE zdecydowałem się przenieść się do Wielkiej Brytanii. Byłem jednym z pierwszych lekarzy, którzy rozpoczęli wielką falę emigracji polskich lekarzy do krajów Unii i cierpliwie, razem z setkami (a może tysiącami) lekarzy pracujących poza granicami kraju, żeby do Polski wrócić.

W Wielkiej Brytanii zajmuję się leczeniem raka piersi. Aktywnie pracuję w Narodowym Programie Profilaktyki Raka Piersi. Poznawanie wspaniale zorganizowanego systemu profilaktyki raka piersi było dla mnie niezwykłym przeżyciem. Zrozumiałem jak wiele istnień można uratować dzięki pieniądzom przeznaczonym na profilaktykę.

Dane Minerstwa sugerują, że co 14 Polka zachoruje na raka piersi. Obawiam się, że w rzeczywistości zapadalność na raka jest dużo wyższa, lecz w związku z niską wykrywalnością wczesnych postaci oraz niską średnią życia, statystyki wyglądają zbyt optymistycznie. Sytuację kobiet z rakiem piersi w Polsce dodatkowo pogarsza fakt, że wyniki leczenia różnią się znacząco od norm europejskich.
Z wielką radością powitałem program profilaktyki raka piersi opublikowany przez Ministerstwo Zdrowia w 2005r. Wydawało się, że Ministerstwo postanowiło zainwestować pieniądze podatników w nowoczesny system profilaktyki raka piersi oparty na najnowszych zdobyczach nauki. Na świecie istnieje wiele doskonale zorganizowanych programów profilaktyki raka piersi i można było mieć nadzieję, że uda się stworzyć w Polsce system, który wykorzysta doświadczenia krajów w których podobne programy realizowane są od wielu lat. Niestety, bardzo szybko okazało się, że tracimy okazję na stworzenie sprawnego i nowoczesnego systemu.
Realizację programu (oraz pieniądze, które mają uratować życie pacjentek) powierza się zupełnie przypadkowym jednostkom, często nieprzygotowanym do prowadzenia profilaktyki, bez odpowiedniego doświadczenia w diagnozowaniu i leczeniu raka piersi.
Nie ulega wątpliwości (co poparte jest mocnymi naukowymi dowodami), że wykrywalność wczesnych zmian nowotworowych w piersi oraz efekty ich leczenia zależą głównie od doświadczenia ludzi, którzy zajmują się wykrywaniem i leczeniem raka, począwszy od techników radiologii, poprzez radiologów, cytologów, histopatologów a skończywszy na chirurgach. Czym większe doświadczenie całego zespołu, tym lepsze wyniki w wykrywaniu i leczeniu. Nie muszę chyba dodawać, że większa wykrywalność i skuteczność leczenia przekłada się bezpośrednio na ilość uratowanych istnień.
Program Profilaktyki realizowany obecnie nie opiera się na żadnych uznanych w świecie standardach, nie ma żadnych jasnych i popartych najnowszymi zdobyczami nauki wytycznych dotyczących rozpoznawania i leczenia raka piersi. Jak dotychczas, wyniki leczenia zależą od doświadczenia ludzi, którzy program realizują. Nie mam wątpliwości, że wielu z nich to wspaniali specjaliści z ogromnym doświadczeniem, ale jednocześnie nie mam też wątpliwości, że czasem są to przypadkowi ludzie, często pracujący w wielu miejscach, bez koniecznego doświadczenia w rozpoznawaniu i leczeniu chorób piersi, a co gorsza - nie śledzących na bieżąco dynamicznych i bardzo szybkich zmian, które na tym polu zachodzą.

Dlatego proponuję:

1. pilnie wprowadzić Narodowy Program Profilaktyki Raka Piersi.
2. realizację Programu należy zlecić wysoce wyspecjalizowanym Ośrodkom Profilaktyki w których
zatrudnieni zostaną specjaliści zainteresowani rozpoznawaniem i leczeniem chorób piersi.
Ośrodki powinny być prowadzone przez radiologów z którymi współpracować powinni
chirurdzy, histopatolodzy (lub cytolodzy) oraz onkolodzy. Wszystkie decyzje dotyczące
leczenia nowo rozpoznanych raków powinny być podejmowane przez zespół specjalistów
zaangażowanych w leczenie a nie przez jednostki. Działalność każdego ośrodka powinna się
opierać na jasnych i jednakowych w skali całego kraju wytycznych dotyczących organizacji oraz
wyposażenia jednostek jak również kwalifikacji zatrudnionego personelu. Wyniki powinny być
monitorowane i oceniane przez jednostkę centralną. Każdy z takich ośrodków powinien być
odpowiedzialny za teren zamieszkały przez około 600-800 tysięcy mieszkańców. Realizacja
programu powinna opierać się na wzywaniu na badania zakwalifikowanych pacjentek a nie jak w
chwili obecnej przypadkowemu zgłaszaniu się na badania. Lekarze rodzinni powinni być
odpowiedzialni za zapewnienie odpowiedniej zgłaszalności pacjentek.
3. zmienić częstotliwość badań z dwóch lat na co trzy lata, a zaoszczędzone w ten sposób fundusze
przeznaczyć na organizację Ośrodków Profilaktyki.
4.zlecić największym autorytetom w kraju opracowanie wyraźnych wytycznych dotyczących
diagnozowania i leczenia raka piersi. Wytyczne takie powinny być oparte na najnowszych
zdobyczach nauki i zostać wprowadzone w życie po szerokich konsultacjach z zainteresowanymi
środowiskami.
5. całkowicie zlikwidować obecnie działające Ośrodki Koordynujące, a zaoszczędzone fundusze
przeznaczyć na organizację Ośrodków Profilaktyki.


Najprawdopodobniej proponowane zmiany nie wymagałyby nakładów finansowych większych niż w przypadku obecnie realizowanego programu. Zmiany są głównie organizacyjne, a ewentualne koszty związane byłyby z dużo wyższą niż obecnie wykrywalnością i koniecznością leczenia osób ze niezdiagnozowanym dzięki programowi rakiem zgodnie z trendami światowymi.
Ponieważ leczenie wcześnie wykrytych przypadków raka jest znacznie tańsze niż leczenie ich zaawansowanych postaci,
wprowadzenie proponowanych zmian spowoduje obniżenie ogólnych kosztów leczenia raka piersi w Polsce.

Nie mam wątpliwości, że trud włożony w reorganizację programu profilaktycznego zaowocuje wieloma uratowanymi istnieniami i nie brak jest w Polsce ludzi gotowych stawić czoła temu wyzwaniu.

Wzywam wszystkich ludzi dobrej woli do wykorzystania tego listu w każdy sposób, który pomoże polskim kobietom w walce z rakiem piersi.

Z wyrazami szacunku

Lek. Andrzej Przyczyna